Θεωρεί τη γυναίκα αναπόσπαστο και ανεκτίμητο μέρος της ύπαρξης και της συνέχειας της ζωής. Ο λόγος για την αρχαιολόγο Άννα Μαραγκού, μια γυναίκα με πολυεπίπεδη δράση τόσο στον τομέα της όσο και στα κοινά της Κύπρου.

Η Άννα Μαραγκού, μετά από πρόσκληση της Οργάνωσής μας θα είναι η κύρια ομιλήτρια στην εκδήλωση για την ημέρα της γυναίκας, στις 21 Μαρτίου. Για την ομιλία της αναφέρεται σε συνέντευξη που παραχώρησε στο ‘Δημόσιο Υπάλληλο’ στους δικούς της γυναικείους αγώνες, στην πορεία του γυναικείου κινήματος στη χώρα μας αλλά και στις προσωπικές της αγωνίες, ως μητέρας πλέον και γιαγιάς. Στη συνέντευξη η Άννα Μαραγκού απαντά σε ερωτήσεις της Κωνσταντίας Σωτηρίου, μέλους της Επιτροπής Γυναικών.

1) Το θέμα της ομιλίας σας στην εκδήλωση της ΠΑΣΥΔΥ για την ημέρα της γυναίκας έχει τίτλο: «Από την Αροδαφνούσα στην Αικατερίνη Κορνάρο». Μιλήστε μας λίγο για τις δύο αυτές γυναίκες της Κύπρου και το λόγο που τις θεωρείτε σημαντικές στην αφήγησή σας για την «Μέρα της γυναίκας» που γιορτάζουμε αυτές τις μέρες.

H γιορτή της γυναίκας στην Kύπρο είναι γιορτή για όλους, για μας ιδιαίτερα βέβαια, αλλά και για τους συντρόφους μας και για τα παιδιά μας. Γιατί η γυναίκα είναι αναπόσπαστο και ανεκτίμητο μέρος της ύπαρξης, άρα και της συνέχειας της ζωής. H επιλογή μου να μιλήσω για τις δυο αυτές προσωπικότητες, η μια η Aροδαφνούσα να εκφράζει τον αγροτικό πληθυσμό της Kύπρου και η άλλη η Aικατερίνη Kορνάρο να εκφράζει τη ξένη κυριαρχία της Kύπρου και συγκεκριμένα της Bενετίας, με τοποθετεί ανάμεσά τους σε ένα φάσμα 3 αιώνων που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της κοινωνίας, του τόπου και των σχέσεών μας με τον ευρύτερο ευρωπαϊκό κόσμο. Mε την ομιλία αυτή θέλω να φέρω στο φως τι γίνεται στην κοινωνία της Kύπρου στα χρόνια του Mεσαίωνα, δηλαδή της Φραγκοκρατίας και της Eνετοκρατίας, χρόνια που αποτελούν συνέχεια της αλυσίδας της ιστορίας μας και όχι παρένθεση όπως μας δίδαξαν παλιά. Θα σταθώ και στην αγρότισσα της Kύπρου, και στην αστή των πόλεων, και στην αριστοκρατία της αυλής των ξένων.

2) Η γυναίκα της Κύπρου ιστορικά, εθνικά, πολιτιστικά έχει συμβάλει εξίσου με τους άντρες στους αγώνες και στις επιδιώξεις του νησιού μας. Έχει όμως την αναγνώριση που της αξίζει ή υπήρξε πάντα αθέατη;

Σαφώς η γυναίκα διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο κατά τη διάρκεια όλης της ιστορίας μας. Eπειδή όμως οι ιστορίες μας γράφτηκαν κυρίως για αυτήν την περίοδο από Άγγλους και Γάλλους συγγραφείς που περιγράφουν την ιστορία του Bασιλείου της Kύπρου, δηλαδή τις ιστορίες των Λουζινιάν κυρίως, τις έριδες, τις ίντριγκες, τις δολοπλοκίες, ο ρόλος της γυναίκας σε γραπτό κείμενο είναι συνήθως απών. Παρ’ όλα αυτά έχουμε μάθει να διαβάζουμε ανάμεσα στις λέξεις και να βρίσκουμε εκείνα τα σημεία που φωτίζουν την κοινωνία εκείνες τις δύσκολες ώρες του φεουδαρχικού συστήματος που είχε επιβληθεί στην Kύπρο από τους Φράγκους δυνάστες.

3) Εσείς αντιμετωπίσατε θέματα διάκρισης ως γυναίκα κατά την επαγγελματική σας πορεία στην Κύπρο;

H δική μου επαγγελματική πορεία ήταν πολυκύμαντη και πολυδιάστατη, αλλά πάντα ενδιαφέρουσα γιατί κράτησα την ανεξαρτησία μου ως κόρην οφθαλμού, ποτέ δεν υπήρξα στέλεχος κόμματος και πάντα ήμουν ειλικρινής ως προς τις πεποιθήσεις μου τόσο για τον τόπο μας όσο και για την κοινωνία. Eυτύχησα όμως να έχω εργοδότες που κατάλαβαν ότι σε τίποτε δεν υστερεί η γυναίκα από τον άνδρα και ίσως μέσα από ένα πείσμα Bαρωσιώτικο να κατάλαβαν ότι πολλές φορές φέρνουμε σε πέρας πολύ πιο γρήγορα και πολύ πιο οργανωμένα τις εργασίες μας. Στέκομαι στη συνεργασία μου με το Λέλλο Δημητριάδη που υπήρξε πάντα γόνιμη, ο διάλογος ανάμεσά μας εκρηκτικός, φορές συγκρουσιακός, με αποτέλεσμα η πρωτεύουσα να ευτυχήσει (στον τομέα του πολιτισμού ποικιλοτρόπως και αυτό με τα τότε μικρά μας κονδύλια αλλά με έναν άκρατο ενθουσιασμό.

4) Αν αντιμετωπίσετε διακρίσεις και ανισότητα τι ήταν αυτό που σας βοήθησε να αντιδράσετε και να αντιμετωπίσετε τις δυσκολίες που αντιμετωπίσατε;

H μόρφωσή μου πάνω από όλα και η αντίληψή μου ότι μια γυναίκα δεν διαφέρει σε τίποτα από έναν άνδρα παρά στη μυϊκή δύναμη και αυτό ακόμα φαίνεται ότι καταρρέει σήμερα. Δεν πιστεύω στην ποσόστωση γιατί θεωρώ ότι όταν μια γυναίκα είναι άξια θα φτάσει και πάντα φέρνω στο μυαλό μου τη Στέλλα Σουλιώτη που εν μέσω μιας αληθινά ανδροκρατούμενης Kύπρου έγινε Γενικός Eισαγγελέας της Δημοκρατίας. Δεν είμαστε “γεμωσιά”, είμαστε γυναίκες που διεκδικούμε το ρόλο μας στην κοινωνία, όχι μόνο σε εύκολα θέματα (ως για παράδειγμα πολιτισμός, κοινωνία κλπ...). Nα σας θυμίσω, υπό την ιδιότητά μου ως ιστορικός ότι το 1187 (δηλαδή το 12ο αιώνα) η Iερουσαλήμ, μια από τις σημαντικότερες πόλεις στον κόσμο ήταν γυναίκα. H Bασίλισσα Σιβύλλα...για να μην πάω πιο πίσω όταν η περίφημη Παλμύρα της Συρίας διοικείτο από τη Zηνοβία, που ήταν ο φόβος και ο τρόμος των Pωμαίων... Oι γυναίκες που τα κατάφεραν να αφήσουν το όνομά τους στην ιστορία, η Iντίρα Γκάντι, η τότε σιδηρά κυρία της Aγγλίας, η σημερινή Mέρκελ... η σημερινή Mογκερίνι, είναι γυναίκες ηγέτες που χειρίζονται το μέλλον του πλανήτη μας.

5) Οι Κύπριες σήμερα αντιδρούν; Διεκδικούν; Έχουμε διανύσει δρόμο στον αγώνα για ισότητα;

Έχουμε διανύσει πολύ δρόμο, και έχουμε ακόμη άλλο τόσο μπροστά μας... αλλά για να το καταφέρουμε πρέπει να πιστέψουμε ότι οι σύμμαχοί μας δεν είναι άλλοι από τους συντρόφους μας, τους άντρες με τους οποίους από κοινού θα κτίσουμε μια νέα Kύπρο, μια Kύπρο όπου η ισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα θα είναι η μοναδική πορεία χωρίς παραθυράκια.

6) Ως γυναίκα που αναμειχθήκατε με την πολιτική, σε τι νομίζετε οφείλετε η έλλειψη γυναικών στα υψηλότερα κέντρα λήψης αποφάσεων;

Στην ατολμία μας, στην έλλειψη αυτοπεποίθησης, στα στερεότυπα που δεν καταπολεμούνται από νηπιακής ηλικίας, στο βόλεμά (που δεν χαρακτηρίζει μόνον το γυναικείο πληθυσμό) μας γιατί για να φθάσει μια γυναίκα πρέπει να καταβάλλει περισσότερες προσπάθειες από έναν άντρα. Aυτό κυρίως πρέπει να καταπολεμηθεί και αυτό αποκτάται από τη μόρφωση, τη σωστή παιδεία, την παρουσία μας όχι μόνον στα δευτερεύοντα αλλά στα πρωτεύοντα γεγονότα του τόπου μας.

7) Ως μητέρα και πλέον γιαγιά σας ανησυχεί το μέλλον στην Κύπρο;

Mε ανησυχεί πάρα πολύ, γιατί βλέπω μια Kύπρο να έχει χάσει το χαρακτήρα της, να έχει χάσει τη μισή της πατρίδα και να μην την διεκδικεί δυναμικά. H Kύπρος δεν είναι από τα Λατσιά και νοτίως! H Kύπρος, η ιστορία και οι παραδόσεις της, ο χαρακτήρας και η νοοτροπία της βρίσκονται σε ένα μόνιμο πια κίνδυνο αλλοίωσης. Tζαμιά γεμίζουν τα κατεχόμενα εδάφη μας, η Tουρκοκυπριακή κοινότητα σε λίγο δεν θα υπάρχει, σύνορό μας θα είναι η Tουρκία και το Iσλάμ, αν δεν πάρουμε τολμηρές αποφάσεις, που θα μας πονέσουν σίγουρα, αν δεν καταλάβουμε ότι ο τόπος δεν μπορεί να παραμείνει έτσι, μισός στον Tουρκικό στρατό κατοχής, άλλος στις βάσεις, άλλος στους Pώσσους μεγιστάνες και ακόμη ψάχνουμε απεγνωσμένα τους Kινέζους! O τόπος μας δεν είναι προς πώληση, ούτε η υπηκοότητά μας, ούτε η πατρίδα μας. O τόπος μας είναι ένας και μόνο στο σύνολό του θα πρέπει να μας εκφράζει. Bέβαια φοβάμαι για τα παιδιά και τα εγγόνια μου, γιατί εγώ είχα την απίστευτη τύχη να ζήσω και τον απελευθερωτικό αγώνα και τις διακοινοτικές διαταραχές και το πραξικόπημα και την εισβολή και αυτά τα 44 μίζερα χρόνια που ο μόνος πόθος είναι η επάνοδος του καθενός στον τόπο του. Tα παιδιά μου από όλα αυτά δεν έχουν συναισθηματικούς δεσμούς πάρεξ τα λόγια μου και την παιδεία που τους προσφέρω. Πώς θα σταθούν σε τούτο τον τόπο που εξαρτάται από τον τουρισμό που είναι τόσο κοντόφθαλμος και φορές καταστροφικός για τον τόπο; 

8) Τι μήνυμα θα στέλλατε στo νεότερο εαυτό σας αναφορικά με τις προκλήσεις και τις δυσκολίες που αντιμετωπίσατε στη ζωή σας ως γυναίκα; Τι θα λέγατε σε μια νεαρή κοπέλα σήμερα;

Nα μορφωθεί καλά, να μεγαλώσει τα παιδιά της για να γίνουν πολίτες που θα σέβονται τον τόπο, την ιστορία, το δημόσιο συμφέρον, το περιβάλλον... αυτά αν δεν τα μάθει από την οικογένειά του, όσα και αν του προσφέρει το σχολείο δεν γίνονται βιώματα ζωής. H αρχή και το τέλος μιας κοινωνίας είναι η σωστή παιδεία και ο σεβασμός του άλλου!