Κάθε χρόνο στις 10 Οκτωβρίου, γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, η οποία αποτελεί μια πρωτοβουλία της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Ψυχικής Υγείας (World Federation for Mental Health – WFMH) και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) από το 1994, θέτοντας ως στόχο την ευαισθητοποίηση του πληθυσμού σε θέματα ψυχικής υγείας. Tο θέμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας είναι «Η Ψυχική Υγεία σε έναν άνισο κόσμο».

Για τα άτομα με ψυχικά προβλήματα, το στίγμα και οι διακρίσεις που συχνά αντιμετωπίζουν, αποτελούν ορισμένες από τις βασικές αιτίες για την άνιση πρόσβασή τους σε ζωτικούς τομείς, όπως της υγείας, της εκπαίδευσης, και της εργασίας. Παράλληλα, δυσχεραίνει την πρόληψη και την έγκαιρη αντιμετώπιση των ψυχικών διαταραχών και οδηγεί στην κοινωνική απομόνωση. Οι μύθοι και τα στερεότυπα γύρω από τις ψυχικές διαταραχές, οδηγούν στον κοινωνικό αποκλεισμό των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας, επιβαρύνοντας την κατάστασή τους και ενισχύοντας τις ανισότητες.

Στον αντίποδα, η κοινωνική αποδοχή, η πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας, οι ευκαιρίες για εκπαίδευση, επαγγελματική αποκατάσταση και συμμετοχή στην κοινωνική ζωή, αποτελούν σημαντικές προϋποθέσεις για εξασφάλιση ισότιμης αντιμετώπισης των ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, η πανδημία Covid-19 έχει ενισχύσει τις ανισότητες σε αρκετούς κρίσιμους τομείς, συμπεριλαμβανομένου και του χώρου της ψυχικής υγείας. Σύμφωνα με στοιχεία του WFMH, εκτιμάται ότι ποσοστό 75% έως 95% των ατόμων με ψυχικές διαταραχές σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, δεν έχουν καθόλου πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας.

Την ίδια στιγμή, οι ανάγκες του πληθυσμού για ψυχοκοινωνική υποστήριξη αυξάνονται, εξαιτίας των αρνητικών ψυχολογικών επιπτώσεων που έχει επιφέρει η πανδημία στην ψυχική υγεία, ενώ ο ΠΟΥ προειδοποιεί ότι η πανδημία COVID-19 θα προκαλέσει παγκόσμια κρίση ψυχικής υγείας.

Στην Κύπρο, δυστυχώς  τα άτομα με ψυχικές διαταραχές, εξακολουθούν να βιώνουν την ανισότητα και να αντιμετωπίζονται ως «πολίτες δεύτερης κατηγορίας». Η κατάσταση που επικρατεί στο μοναδικό νοσηλευτήριο ψυχικά ασθενών, το Νοσηλευτήριο Αθαλάσσας, παραμένει τραγική, με την πληρότητα να ξεπερνά το 140% και την Κύπρο να φαίνεται να κατέχει την προτελευταία θέση ανάμεσα στα κράτη μέλη της ΕΕ, όσον αφορά στην αναλογία των διαθέσιμων νοσοκομειακών κλινών για παροχή φροντίδας ψυχικής υγείας ανά 100,000 κατοίκους (Eurostat, 2019).

Το Δ.Σ. του Κλάδου Νοσηλευτικού Προσωπικού Ψυχικής Υγείας ΠΑΣΥΔΥ, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, καλεί όλους τους αρμόδιους, όπως αναλάβουν τις ευθύνες τους και να προχωρήσουν άμεσα στην επίλυση των προβλημάτων που αφορούν στα άτομα με ψυχικές διαταραχές.

Απαιτούμε προστασία και σεβασμό στους ψυχικά πάσχοντες, με το αναφαίρετο δικαίωμα για ισότιμη ποιοτική φροντίδα υγείας.

Διοικητικό Συμβούλιο
Κλάδου Νοσηλευτικού Προσωπικού
Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας

Λευκωσία, 8 Οκτωβρίου 2021