H Οργάνωσή μας έχει καταθέσει στον Γενικό Διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Συντονισμού και Ανάπτυξης τις θέσεις της για το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που παρουσιάστηκε στις 6 Νοεμβρίου με στόχο την αξιοποίηση των πόρων που παραχωρήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για αντιμετώπιση των οικονομικών και κοινωνικών συνεπειών της πανδημίας.

Στο έγγραφο των θέσεων και εισηγήσεων της ΠΑΣΥΔΥ επισημαίνεται ότι δυστυχώς η πανδημία έφερε στην επιφάνεια και ανέδειξε τις αδυναμίες που έχουμε ως κράτος σε διάφορους κοινωνικούς, εργασιακούς και οικονομικούς τομείς. Οφείλουμε συνεπώς να διδαχθούμε και να μάθουμε από τις εμπειρίες από τα πρόσφατα γεγονότα έτσι ώστε να αλλάξουμε τη μέχρι τώρα ροή και το σχεδιασμό των υφιστάμενων στρατηγικών σε διάφορους προβληματικούς τομείς.

Πιο κάτω παραθέτουμε την ανάλυση της Οργάνωσης μας βασισμένη πάνω στους άξονες που τέθηκαν ως προτεραιότητα και στους οποίους εκτιμούμε ότι θα πρέπει να γίνουν τομές και μεταρρυθμίσεις έτσι ώστε να αλλάξουν προς το καλύτερο:

Άξονας Πολιτικής 1 – Δημόσια Υγεία, πολιτική προστασία και διδάγματα από την πανδημία

Το Σύστημα Υγείας σήμερα, μετά και την έναρξη του δεύτερου κύματος της πανδημίας, βρίσκεται στα πρόθυρα κατάρρευσης. Τα δημόσια νοσηλευτήρια υπολειτουργούν και πολλά τμήματα είναι υποστελεχωμένα.  Τα κρατικά νοσηλευτήρια πρέπει πρωτίστως να εκσυγχρονιστούν και να στελεχωθούν κατάλληλα για να μπορούν να ανταπεξέλθουν στον αυξημένο φόρτο εργασίας τους, ούτως ώστε μετά και την αυτονόμησή τους να είναι ανταγωνιστικά και βιώσιμα, προσφέροντας ποιοτικές υπηρεσίες φροντίδας και περίθαλψης στον κύπριο πολίτη.

• Το ΓΕΣΥ πρέπει να ολοκληρωθεί έτσι ώστε να παρέχει στους πολίτες της ΚΔ όλες τις απαραίτητες υπηρεσίες.
   
• Πρέπει να τεθούν κατάλληλοι μηχανισμοί ελέγχου με σκοπό τη μείωση των ασύδοτων σπαταλών.
   
• Τα δημόσια νοσηλευτήρια χρήζουν εκσυγχρονισμού τόσο σε εξοπλισμό όσο και σε αναλώσιμα υλικά αλλά και κτηριακές εγκαταστάσεις.
   
• Οι μηχανισμοί Διοίκησης Προσωπικού θα πρέπει να τύχουν σωστής στελέχωσης και εκσυγχρονισμού.

Άξονας Πολιτικής 2 – Αγορά εργασίας, κοινωνική πολιτική, εκπαίδευση και ανθρώπινο κεφάλαιο

• Βελτίωση των μηχανισμών πρόσληψης, αξιοποίησης, ανάπτυξης και ανέλιξης Ανθρώπινου Δυναμικού.
   
• Εντατικοποίηση προγράμματος εκπαίδευσης/επιμόρφωσης διευθυντικών στελεχών σε θέματα δημόσιας διοίκησης και ιδιαίτερα στους τομείς της στρατηγικής, της διοίκησης και της ηγεσίας.

• Ενίσχυση της συστηματικής μάθησης/επιμόρφωσης των δημοσίων υπαλλήλων και αναβάθμιση των προσωπικών και διαπροσωπικών δεξιοτήτων τους, με στόχο τη δημιουργία μιας νέας κουλτούρας στη Δημόσια Υπηρεσία, που θα παρέχει τις συνθήκες για άσκηση ποιοτικής και πολιτοκεντρικής Δημόσιας Διοίκησης.

• Η πανδημία ανέδειξε την αδυναμία ενός μεγάλου αριθμού προσωπικού να αντεπεξέλθει στην τηλεργασία απόρροια της έλλειψης ψηφιακών γνώσεων και δεξιοτήτων.  Το κράτος οφείλει να παρέχει εκπαίδευση μέσω ειδικών προγραμμάτων σε όλους τους εργαζόμενους.

• Όσον αφορά την εξ αποστάσεως εκπαίδευση το Κράτος μέσω κονδυλίων θα πρέπει να επιχορηγήσει την αγορά ηλεκτρονικών υπολογιστών για τους μαθητές αλλά την ίδια ώρα και για εκπαιδευτικούς. 

• Οι ευάλωτες ομάδες οφείλουν να ενταχθούν στο εργατικό δυναμικό και να αγκαλιαστούν από το κράτος πρόνοιας.  Οι επιχειρήσεις μέσω προγραμμάτων να προβούν στην πρόσληψη ανθρώπων, οι οποίοι ανήκουν σε ευπαθείς κατηγορίες ή είναι ανάπηροι.

• Όσοι έμειναν άνεργοι λόγω της πανδημίας πρέπει να στηριχθούν σε βάθος χρόνου τόσο αυτοί όσο και οι οικογένειές τους με την έγκριση επιδομάτων ενοικίου ή ειδικές εκπτώσεις στους λογαριασμούς κοινής ωφελείας, στήριξη νοικοκυριών, κ.ο.κ.

• Αναβάθμιση Κτηριακών Εγκαταστάσεων Δημόσιας Υπηρεσίας: Ένας αριθμός κτηρίων όπου στεγάζονται Δημόσιες Υπηρεσίες παρουσιάζουν αρκετά θέματα όσον αφορά την Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία.  Θα πρέπει να εντοπιστούν, να κατηγοριοποιηθούν και να αναβαθμιστούν εκεί και όπου χρειάζεται.

Άξονας Πολιτικής 3 – Νέο μοντέλο ανάπτυξης και οικονομική διαφοροποίηση

Χαιρετίζουμε τις θέσεις όπως τέθηκαν από την ΓΔ ΕΠΣΑ και στηρίζουμε τα όσα τέθηκαν στην παρουσίαση. 

Περαιτέρω σχετική ανάλυση υπάρχει πιο κάτω στον άξονα 6.

Άξονας Πολιτικής 4 – Προώθηση ενός φιλικού προς τις επενδύσεις επιχειρηματικού περιβάλλοντος, στήριξη των ΜΜΕ και βελτίωση της αποδοτικότητας του δημόσιου τομέα και της δικαιοσύνης

• Η ΠΑΣΥΔΥ υπερθεματίζει την προώθηση στην Βουλή των Αντιπροσώπων των προτάσεων νόμου για την Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση, τη Μεταρρύθμιση στη Δικαιοσύνη, καθώς και τον εκσυγχρονισμό των προνοιών για αλλαγή στις μεθόδους αξιολόγησης των Κρατικών Λειτουργών.
   
• Η μεταρρύθμιση στη δημόσια υπηρεσία θα πρέπει να επικεντρωθεί σ’ ότι αφορά στις αλλαγές στον τρόπο αξιολόγησης των Δημοσίων Υπαλλήλων.  Οι αλλαγές στην αξιολόγηση θα αυξήσουν την παραγωγικότητα και αποδοτικότητα των υπαλλήλων, αφού πλέον θα λαμβάνουν ανατροφοδότηση, η οποία θα αφορά στην ουσία τα καθήκοντά τους και τις υποχρεώσεις τους.

Άξονας Πολιτικής 5 – Προς μία ψηφιακή εποχή αποδοτικότητας και παραγωγικότητας

• Εκσυγχρονισμός της Δημόσιας Διοίκησης – Αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας
   
• Ενίσχυση της Κυβερνητικής Πύλης Διαδικτύου (Government Portal – www.cyprus.gov.cy).
   
• Εντατικοποίηση του προγράμματος μηχανογράφησης της Δημόσιας Υπηρεσίας και μελέτη των νομικών και διοικητικών παραγόντων που καθυστερούν την υλοποίηση προγραμμάτων.
   
• Δημιουργία κοινής βάσης δεδομένων (data warehouse) με τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών που τώρα βρίσκονται διάσπαρτα σε διάφορες κυβερνητικές υπηρεσίες και επιμέρους συστήματα πληροφορικής.  Ιδιαίτερη σημασία θα πρέπει να δοθεί στην πρόσβαση των λειτουργών στην κοινή βάση δεδομένων.  Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να μελετηθούν τα νομικά και άλλα προβλήματα που ενδεχομένως να δημιουργηθούν αναφορικά με την προστασία των προσωπικών δεδομένων των πολιτών.
   
• Η εισαγωγή της πληροφορικής θα πρέπει να συνοδευτεί από τον απαιτούμενο ανασχεδιασμό και απλοποίηση των σχετικών διαδικασιών (Business Process Re-engineering).  Η ανάγκη για απλοποίηση των διαδικασιών είναι αδήριτη καθώς σε πολλές περιπτώσεις οι καθυστερήσεις λειτουργούν αποτρεπτικά για ολοκλήρωση συγκεκριμμένων αιτήσεων, π.χ. λήψη αδειών για επενδύσεις.
   
• Προώθηση του θεσμού της ηλεκτρονικής μάθησης (e-learning).
   
• Οι ιστοσελίδες όλων των υπουργείων και τμημάτων θα πρέπει να παρέχουν όσο το δυνατό περισσότερες διαδικτυακές  υπηρεσίες απλουστεύοντας με αυτό τον τρόπο τις διαδικασίες αλλά και τον χρόνο ολοκλήρωσης.

Άξονας Πολιτικής 6 – Επιτάχυνση της μετάβασης σε μία πράσινη οικονομία

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το 2015 ένα σχέδιο δράσης για να στηρίξει την επιτάχυνση της μετάβασης της Ευρώπης προς μια κυκλική οικονομία, την τόνωση της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας, την προώθηση της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. 

Το σχέδιο δράσης προβλέπει 54 μέτρα για να «κλείσει» ο κύκλος ζωής των προϊόντων: από την παραγωγή και την κατανάλωση μέχρι τη διαχείριση των αποβλήτων και την αγορά δευτερογενών πρώτων υλών.  Παράλληλα, ορίζει πέντε τομείς προτεραιότητας των οποίων η μετάβαση θα επιταχυνθεί σε όλο το εύρος της αξιακής αλυσίδας τους (πλαστικά, απόβλητα τροφίμων, πρώτες ύλες κρίσιμης σημασίας, κατασκευές και κατεδαφίσεις, βιομάζα και υλικά βιολογικής προέλευσης).  Δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην οικοδόμηση ισχυρών θεμελίων επί των οποίων μπορούν να στηριχθούν και να ευδοκιμήσουν οι επενδύσεις και η καινοτομία.

Πάνω σε αυτούς τους πυλώνες θα πρέπει να στηριχθούν και οι προσπάθειες για εξεύρεση εναλλακτικού αναπτυξιακού μοντέλου. Για να επιτευχθεί το πιο πάνω θα πρέπει:

• να μελετηθεί μείωση του ΦΠΑ σε ανακυκλώσιμα υλικά,
   
• να μειωθεί η φορολογία επί των υπηρεσιών επισκευής,
   
• να δοθούν οικονομικά κυκλικά κίνητρα σε επιχειρήσεις,
   
• να δοθούν κίνητρα σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που επιχορηγούν κυκλικά έργα.