Ο περί Γενικού Συστήματος Υγείας (Τροποποιητικός) Νόμος (Ν74(Ι)/2017), ο περί Ίδρυσης Οργανισμού Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας Νόμος (Ν73(Ι)/2017) και οι σχετικοί κανονισμοί (ΚΔΠ218/2017), ψηφίστηκαν από τη Βουλή τον Ιούνιο 2017. Τον Ιανουάριο του 2018 διορίστηκε το Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού, τον Οκτώβριο ο Γενικός Διευθυντής και τον Ιανουάριο του 2019 ανέλαβαν τα καθήκοντα τους οι Εκτελεστικοί και οι Οικονομικοί Διευθυντές των τριών Διευθύνσεων. Ταυτόχρονα ανατέθηκαν καθήκοντα στους επιστημονικούς διευθυντές.

Η ΕΔΥ, εφαρμόζοντας τις πρόνοιες του περί Ίδρυσης Οργανισμού Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας Νόμου (Ν73(Ι)/2017) και των σχετικών κανονισμών (ΚΔΠ218/2017), εξέδωσε ανακοίνωση στις 02/01/2019 βάσει της οποίας όλοι οι υπάλληλοι των Υπουργείων Υγείας και Οικονομικών (εξαίρεση ΤΥΠ και Γενικό Λογιστήριο) που υπηρετούν στα δημόσια νοσηλευτήρια αποσπάστηκαν στον Οργανισμό Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας (ΟΚΥπΥ) για περίοδο τριών ετών. Ταυτόχρονα, με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, αποφασίστηκε η παραχώρηση των υπηρεσιών των εργοδοτουμένων αορίστου και ορισμένου χρόνου στον Οργανισμό, χωρίς να καθορίζεται συγκεκριμένη διάρκεια, ενώ εκκρεμεί η απόσπασή τους βάσει του περί Απόσπασης Εργοδοτουμένων Αορίστου Χρόνου της Δημόσιας Υπηρεσίας και των Οργανισμών Δημοσίου Δικαίου Νόμου του 2019 (Ν99(Ι)/2019).

Εννέα μήνες μετά την ανάληψη της διαχείρισης των δημόσιων νοσηλευτηρίων από τον ΟΚΥπΥ και τρεις μήνες μετά την έναρξη εφαρμογής της Α’ φάσης (εξωνοσοκομειακή περίθαλψη) του ΓεΣΥ, καταγράφονται πολλά προβλήματα, λάθη και δυσλειτουργίες σε διάφορους τομείς των κρατικών νοσοκομείων, τα οποία θα πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα. Τα κυριότερα προβλήματα αφορούν τις κτηριακές εγκαταστήσεις, το λογισμικό, τα τηλεφωνικά κέντρα και τις λίστες αναμονής και την επιλογή Ειδικού Ιατρού.

Οι κτηριακές εγκαταστάσεις και εξοπλισμός που χρησιμοποιείται σε χώρους αναμονής και στους χώρους που κινούνται οι ασθενείς, παρουσιάζουν φθορά ή είναι κατεστραμμένα δημιουργώντας αρνητική εικόνα στον επισκέπτη και πεδίο αρνητικού σχολιασμού για τα δημόσια νοσηλευτήρια. Το πρόβλημα επεκτείνεται και στα γραφεία που χρησιμοποιούν οι επαγγελματίες υγείας, όπως π.χ. οι χώροι για διεξαγωγή ψυχολογικής αξιολόγησης και θεραπευτικών κλινικών συναντήσεων.

Αναντίλεκτα επιτακτική είναι η ανάγκη για εκσυγχρονισμό των υποδομών στα κρατικά νοσηλευτήρια τόσο σε κτηριακές εγκαταστάσεις όσο και σε εξοπλισμό ως προαπαιτούμενο για αποτελεσματική και έγκαιρη εξυπηρέτηση των ασθενών. Πρόσθετα, για την εύρυθμη εξυπηρέτηση ασθενών από τηλεφωνικά κέντρα επιβάλλεται η κατάλληλη στελέχωσή τους, ώστε να διευθετούνται έγκαιρα τα ραντεβού κάθε φορά που ο ασθενής το ζητά από τηλεφώνου.

Σύμφωνα με την ενημέρωση που έχουμε λάβει από τους Κλάδους μας, υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις ή ακόμη και απουσία μηχανογραφημένων συστημάτων σε γενικά νοσοκομεία και κέντρα υγείας. Θεωρούμε πως ο ΟΚΥπΥ θα πρέπει να επισπεύσει τις διαδικασίες κατακύρωσης και υλοποίησης του έργου για τη μηχανογράφηση όλων των εγκαταστάσεων του ΟΚΥπΥ, ενώ σε συνεργασία με τους ανάδοχους του έργου, όπου είναι δυνατό να δίνονται προσωρινές λύσεις που θα βοηθήσουν στη καλύτερη λειτουργία και ενημέρωση του Οργανισμού και των εργαζομένων.

Χωρίς να υποβαθμίζουμε τα πιο πάνω προβλήματα, θεωρούμε ότι η διαχείριση που γίνεται σε σχέση με τις Λίστες αναμονής και την επιλογή Ειδικού Ιατρού είναι το μείζον θέμα για την επιβίωση των κρατικών νοσηλευτηρίων. Αναμφίβολα με την εφαρμογή του ΓεΣΥ οι πολίτες ανέμεναν ότι οι λίστες αναμονής για επίσκεψη σε Ειδικό Ιατρό (ΕΙ) θα ελαχιστοποιούνταν και θα μπορούσαν οι ασθενείς να επισκεφθούν τον ΕΙ της αρεσκείας τους άμεσα και σε εύλογο χρονικό διάστημα. Λόγω του ότι τα παλιά ραντεβού και λίστες αναμονής δεν ακυρώθηκαν, σε πολλές περιπτώσεις οι ασθενείς που επιδιώκουν να επισκεφθούν ΕΙ των δημόσιων νοσηλευτηρίων ενημερώνονται ότι υπάρχει διαθέσιμο ραντεβού σε 2-3 μήνες ή και σε κάποιες περιπτώσεις το 2020. Επιπρόσθετα, το πρόγραμμα του γιατρού για τον επόμενο μήνα ετοιμάζεται το τελευταίο δεκαήμερο με αποτέλεσμα οι γραμματείς να μην μπορούν να δίνουν ραντεβού στους ασθενείς έγκαιρα. Είναι αντιληπτό ότι αυτό οδηγεί τους ασθενείς στον ιδιωτικό τομέα, με πιθανότερο σενάριο τη μη επιστροφή τους στον δημόσιο.

Υπό τις περιστάσεις θα πρέπει άμεσα να επιβεβαιωθούν όλα τα ραντεβού που υπάρχουν στις λίστες ή να ακυρωθούν οι λίστες και κατόπιν ενημέρωσης του κοινού θα πρέπει να επαναπρογραμματιστούν οι συναντήσεις με όσους ασθενείς το επιθυμούν, ενώ μεσοπρόθεσμα θα πρέπει να εγκατασταθεί ηλεκτρονικό σύστημα, έτσι ώστε να επιτρέπεται στον ασθενή να κλείνει ραντεβού μέσω του διαδικτύου (online). Ταυτόχρονα, θα πρέπει να γίνουν οι απαραίτητες προσαρμογές στον τρόπο λειτουργίας των κλινικών, ώστε να δίνεται η δυνατότητα στους ασθενείς να επιλέγουν τον ΕΙ που επιθυμούν, όπως είναι η φιλοσοφία του ΓεΣΥ, είτε με χρέωση €6, αν υπάρχει παραπεμπτικό Προσωπικού Ιατρού (ΠΙ), είτε με χρέωση €25 στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει παραπεμπτικό.

Κλείνοντας καλούμε τους αρμοδίους να εγκύψουν με σοβαρότητα στα θέματα που εγείρουμε, εάν πραγματικά θέλουν να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των κρατικών νοσηλευτηρίων. Σε αντίθετη περίπτωση με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγηθούμε στην ιδιωτικοποίηση του τομέα της υγείας.