Οδηγός Συμπεριφοράς και Δεοντολογίας Δημοσίων Υπαλλήλων

Ο Οδηγός Συμπεριφοράς και Δεοντολογίας των Δημοσίων Υπαλλήλων καταρτίστηκε από το Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού του Υπουργείου Οικονομικών, το Γραφείο Επιτρόπου Διοίκησης και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και το Γραφείο Επιτρόπου Νομοθεσίας.

Ο παρών Οδηγός Συμπεριφοράς και Δεοντολογίας των Δημόσιων Υπαλλήλων εγκρίθηκε με Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου στη συνεδρία του ημερ. 26.03.2025 και αντικαθιστά τον προηγούμενο αντίστοιχο Οδηγό, που είχε εγκριθεί με Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου με αρ. 75.030 και ημερ. 08.05.2013.

Η ανάγκη για προώθηση της έγκρισης νέου Οδηγού βασίζεται κυρίως στον εκσυγχρονισμό της δημόσιας υπηρεσίας, καθώς και των νομοθετικών και άλλων εξελίξεων που σημειώθηκαν τα τελευταία χρόνια σε θέματα πρόληψης, εντοπισμού και αντιμετώπισης περιπτώσεων σύγκρουσης συμφερόντων και διαφθοράς στη δημόσια διοίκηση.

Σκοπός του Οδηγού είναι η περιγραφή, με απλό και κατανοητό τρόπο, των ευθυνών / υποχρεώσεων των δημοσίων υπαλλήλων, των γενικών αρχών που πρέπει να διέπουν τη δράση τους και την αναμενόμενη συμπεριφορά τους κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, που περιλαμβάνονται στον περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμο, στους εκδοθέντες δυνάμει αυτού Κανονισμούς, καθώς και σε άλλα νομοθετήματα οριζόντιας εφαρμογής.

Τα πρότυπα συμπεριφοράς και οι αρχές δράσης των δημοσίων υπαλλήλων περιλαμβάνονται στα εξής τρία κεφάλαια του Οδηγού:

(α) Θεμελιώδεις αρχές της δράσης της δημόσιας υπηρεσίας, στο οποίο περιλαμβάνονται οι γενικές αρχές της νομιμότητας, της εξυπηρέτησης του δημόσιου συμφέροντος, της χρηστής διοίκησης, της ίσης μεταχείρισης και της διαφάνειας.

(β) Πρότυπα επαγγελματικής συμπεριφοράς των δημοσίων υπαλλήλων κατά την άσκηση των καθηκόντων τους και κατά την εξυπηρέτηση του κοινού, που αποσκοπούν στην προαγωγή του κύρους και της αξιοπιστίας της δημόσιας υπηρεσίας.

(γ) Πρότυπα διαφύλαξης της ακεραιότητας των δημοσίων υπαλλήλων, που περιλαμβάνουν τις αρχές της αμεροληψίας, της αντικειμενικότητας, της αποφυγής σύγκρουσης συμφερόντων, ασυμβιβάστου και της πρόληψης και της καταπολέμησης φαινομένων διαφθοράς.

Ο νέος Οδηγός δύναται να αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο που θα συμβάλει στην πληρέστερη ενημέρωση των δημοσίων υπαλλήλων για το πλαίσιο των κανόνων επαγγελματικής συμπεριφοράς και των υποχρεώσεών τους κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, με σκοπό αφενός, την καλύτερη και αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση των πολιτών και, αφετέρου, την ενίσχυση του κράτους δικαίου και των αρχών της λογοδοσίας, της διαφάνειας, της αξιοκρατίας και κατ’ επέκταση του δημοσίου συμφέροντος.

Ο Οδηγός έχει εφαρμογή σε όλους τους μόνιμους δημοσίους υπαλλήλους, ανεξαρτήτως θέσης και ιεραρχικού επιπέδου, καθώς και για τους εργοδοτούμενους ορισμένου και αορίστου χρόνου στη δημόσια υπηρεσία. Συνεπώς, όπου στο κείμενο του Οδηγού γίνεται αναφορά στον δημόσιο υπάλληλο, περιλαμβάνει και εργοδοτούμενο ορισμένου χρόνου και εργοδοτούμενο αορίστου χρόνου. Σε περίπτωση που δημόσιος υπάλληλος ενεργήσει ή παραλείψει κάτι με τρόπο που ισοδυναμεί με παράβαση οποιωνδήποτε από τα καθήκοντα ή τις υποχρεώσεις του που του επιβάλλονται δυνάμει του περί Δημόσιας Υπηρεσίας Νόμου ή οποιουδήποτε άλλου Νόμου ή δυνάμει των διατάξεων οποιωνδήποτε Κανονισμών ή δυνάμει οποιασδήποτε διοικητικής πράξης που εκδίδεται δυνάμει αυτών, υπόκειται σε πειθαρχική δίωξη.