Γιορτάζουμε φέτος την Παγκόσμια Ημέρα Παιδιού υπό τη σκιά 21 ενεργών εμπόλεμων ζωνών, όπου η χρήση των όπλων και της βίας αποδεκάτισε την ελευθερία, τη δικαιοσύνη, την ειρήνη και την ευημερία των παιδιών. Σε 21 περιοχές, άλλες πιο κοντά και άλλες πιο μακριά από την Κύπρο, η ζωή και η υγεία των παιδιών εκτίθεται καθημερινά σε άμεσο κίνδυνο. Τα παιδιά ζουν μέσα στην ανασφάλεια, το φόβο της απώλειας και βιώνουν ψυχική οδύνη. Σήμερα, όταν κάθε παιδί στη Γη θα έπρεπε να μεγαλώνει με ασφάλεια και αγάπη να απολαμβάνει τα καλά της εκπαίδευσης, να έχει πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας, να απολαμβάνει την κοινωνική πρόοδο και να διατηρεί τις πολιτιστικές του παραδόσεις, να ευημερεί και να αναπτύσσεται, 35 εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο μετακινήθηκαν βίαια από τα σπίτια τους και προσφυγοποιήθηκαν (UNHCR, 2022).
Θέλω σήμερα να υπογραμμίσω την ατομική ευθύνη του καθενός από εμάς για την προώθηση ενός πολιτισμού που να εδράζεται στο πνεύμα της ειρήνης, της αξιοπρέπειας, της ανοχής, της ελευθερίας, της ισότητας και της αλληλεγγύης. Για να μπορούμε να γιορτάσουμε την Παγκόσμια Ημέρα Παιδιού, πρέπει να οικοδομήσουμε ένα ασφαλές πλαίσιο, όπου κάθε παιδί να απολαμβάνει, σε όλο τους το εύρος, τα δικαιώματά του.
Σημαντικό ρόλο έχει να διαδραματίσει η εκπαίδευση, η οποία θα πρέπει να αντιμετωπίζει και να καταπολεμεί φαινόμενα ρατσισμού, διακρίσεων, πολιτισμικής μισαλλοδοξίας και ξενοφοβίας. Να απορρίπτει το μύθο της σύγκρουσης των πολιτισμών και να γιορτάζει τη σοφία τους, αλλά και να καταρρίπτει το μονολιθικό δίπολο της έννοιας της ανθρώπινης ταυτότητας: ανατολή-δύση, εμείς - και οι άλλοι - οι ξένοι. Βαδίζοντας στον 21ο αιώνα, υπάρχει άμεση ανάγκη για μια εκπαίδευση που να αναγνωρίζει την πολυπολιτισμικότητα ως πρόκληση για τα κοινωνικά επιτεύγματα και τη δημοκρατία, σεβόμενη παράλληλα την πολιτισμική ταυτότητα και τις πολιτισμικές ρίζες του κάθε ατόμου.
Αγαπητά μου παιδιά,
Η ειρήνη εδράζεται σε μία κουλτούρα όπου όλα τα άτομα απολαμβάνουν τα δικαιώματά τους, αλλά και σέβονται και προωθούν τα δικαιώματα των άλλων, όπου υπάρχει ίση κατανομή των πόρων, όπου οι ανάγκες των σημερινών και μελλοντικών γενεών ικανοποιούνται, όπου οι πολίτες λαμβάνουν μέρος στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, οι διαφωνίες ή διαφορές επιλύονται με δημοκρατικές διαδικασίες και οι κυβερνήσεις συμπορεύονται με την κοινωνία των πολιτών για έμπρακτη εφαρμογή των πιο πάνω (U.N. General Assembly, 53/243, 1999). Η διασφάλιση των δικαιωμάτων αποτελεί πρώτιστα υποχρέωση της Πολιτείας, απαιτεί όμως και ετοιμότητα να αναγνωρίζουμε αδικίες και διακρίσεις και να μην στεκόμαστε αμέτοχοι και αδιάφοροι απέναντί τους. Ως Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, καλώ όλες και όλους, παιδιά και ενήλικες, τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα Παιδιού, να ανανεώσουμε τη δέσμευση της δικής μας κοινωνίας να προάγει και να διασφαλίζει το δικαίωμα κάθε παιδιού στην απόλαυση της ειρήνης. Λαμβάνοντας υπόψη τα όσα διαδραματίστηκαν στη δική μας χώρα και τα όσα διαδραματίζονται γύρω μας, δεν έχουμε πιο επείγον καθήκον.