Έχουμε πληροφορηθεί το περιεχόμενο της ανακοίνωσης του Υπουργείου Οικονομικών αναφορικά με την τρίωρη στάση εργασίας που πραγματοποίησε χθες ο Κλάδος Υπαλλήλων Τμήματος Δασών, όπως αυτή έχει φτάσει κοντά μας μέσω του ΚΥΠΕ. Είναι αλήθεια ότι, δεν μας έχει εκπλήξει, καθότι βρίσκεται στην ίδια γραμμή επιφανειακής και επικοινωνιακής διαχείρισης του προβλήματος της υποστελέχωσης του Τμήματος Δασών, την οποία παρατηρούμε εδώ και αρκετό καιρό.
Είναι γι’ αυτό που επιβάλλεται να διευκρινιστούν αρκετά σημεία, καθότι φαίνεται να επιχειρείται σκόπιμη σύγχυση, και παραπληροφόρηση της κοινής γνώμης. Είμαστε πλήρως ενήμεροι για το τι έχει προωθηθεί με τροποποιήσεις του νομοσχεδίου του Προϋπολογισμού του 2022, καθότι αυτά μας έχουν ανακοινωθεί στις 17 Νοεμβρίου 2021, την παραμονή της υλοποίησης της αρχικής μας απόφασης για στάση εργασίας (18 Νοεμβρίου, 2021). Αυτό που συζητούμε είναι το τι ΔΕΝ προωθήθηκε, ενώ θα έπρεπε να γίνει χτες(!), χωρίς να παραγνωρίζουμε ή να μηδενίζουμε αυτό που όντως έγινε.
Καταρχήν χρειάζεται να διευκρινιστεί ότι στο Τμήμα Δασών υπηρετούν τόσο δημόσιοι υπάλληλοι (Δασικοί Λειτουργοί, Συντηρητές Δασών, Χειριστές και Μηχανικοί Πτητικών Μέσων, Γραμματειακό προσωπικό κλπ), όσο και ωρομίσθιοι (δασοπυροσβέστες, πυροφύλακες, δασεργάτες κλπ).
Βασικότερο αίτημα της χθεσινής μας εκδήλωσης διαμαρτυρίας ήταν
- η άμεση επαναφορά των 27 θέσεων που καταργήθηκαν κατά την περίοδο 2012 – 2015 και η συμπερίληψη τους στο νομοσχέδιο για τον Κρατικό Προϋπολογισμό του 2022, για αποκατάσταση της οργανωτικής δομής του Τμήματος Δασών σε ασφαλή επίπεδα,
- η συνεχής και έγκαιρη επικαιροποίηση της δομής του Τμήματος Δασών όταν αποφασίζεται οποιαδήποτε πρόσθετη ανάθεση ή διεύρυνση αρμοδιοτήτων, και
- η διαρκής διατήρηση της δομής του Τμήματος Δασών σε πλήρη στελέχωση.
Διευκρινίσαμε κατ’ επανάληψη ότι, το αίτημα για επαναφορά των 27 θέσεων, αφορά αποκλειστικά την κάλυψη των σημερινών αναγκών του Τμήματος και την αποκατάσταση της ικανότητας του να λειτουργήσει σε ανεκτά υπό τις περιστάσεις επίπεδα, εντός του πλαισίου της υφιστάμενης χωρικής και θεματικής αρμοδιότητας και αποστολής του. Προφανώς, δεν αρκεί και δεν αποσκοπεί στο να καλύψει τη γενικότερη ανάγκη του κράτους στο δασικό τομέα για ανασύνταξη ενόψει της επιδεινούμενης κλιματικής αλλαγής, αλλά ούτε και τους όποιους επανασχεδιασμούς του κράτους για επαρκέστερη κάλυψη της πυροπροστασίας περιοχών της υπαίθρου πέραν της ζώνης ευθύνης του Τμήματος Δασών, ούτε τα προωθούμενα σχέδια για τον Ακάμα, ούτε την προωθούμενη αναβάθμιση της Μονάδας Πτητικών Μέσων.
Απέναντι στο αίτημα μας για επαναφορά των 27 θέσεων δασικών υπαλλήλων, δηλαδή 23 θέσεων Δασικού Λειτουργού και 4 θέσεων Συντηρητή Δασών, το Υπουργείο Οικονομικών αναφέρει ότι, με τον Προϋπολογισμό του 2022 δημιουργούνται 10 νέες συνολικά δημοσιοϋπαλληλικές θέσεις. Η αλήθεια είναι ότι, καμιά από αυτές δεν αφορά δασικούς υπαλλήλους και ως εκ τούτου, με κανένα τρόπο δεν επιτυγχάνεται η κάλυψη των υφιστάμενων επικίνδυνων κενών στο τμήμα. Οι 10 θέσεις αφορούν νέες θέσεις Χειριστών (Πιλότων) και Μηχανικών στη Μονάδα Πτητικών Μέσων και σκοπεύουν να καλύψουν νέες ανάγκες και νέα κενά που θα δημιουργηθούν από την επικείμενη προμήθεια νέων αεροσκαφών (ένα με τον κρατικό προϋπολογισμό και ένα με το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας). Η επίκληση των 10 θέσεων για να δοθεί η εικόνα ότι ικανοποιείται το αίτημα μας και πως ο Κλάδος δεν εκτιμά τις ενέργειες του Υπουργείου, είναι απαράδεκτη.
Χρειάζεται επίσης να διευκρινιστεί ότι, η επαναφορά των 27 θέσεων αποτελεί και αίτημα του ίδιου του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος (ΓΑΑΠ) ημερ. 6/8/2021, το οποίο περιλαμβάνει πολύ περισσότερες θέσεις υπαλληλικού προσωπικού (πέραν αυτών που εμείς ζητήσαμε), τις οποίες ο Κλάδος δεν έχει καν συμπεριλάβει στο δικό του αίτημα, καθότι δεν έχουμε ακόμη ενημερωθεί πλήρως για τους προωθούμενους σχεδιασμούς του κράτους. Σημειώνεται με ιδιαίτερη εντύπωση το γεγονός ότι, το αίτημα για τις 27 θέσεις, δεν αναφέρεται και δεν σχολιάζεται πουθενά στην ανακοίνωση του Υπ. Οικονομικών!
Το Υπουργείο Οικονομικών αναφέρει επίσης τη συμπερίληψη συνολικά 112 νέων θέσεων ωρομισθίων, ως απόδειξη ότι ικανοποιείται το ίδιο αίτημα μας και για να αποδειχθεί ότι επιλύεται το πρόβλημα της στελέχωσης του Τμήματος Δασών. Είναι θετικό ότι γίνεται επιτέλους μια κίνηση για ενίσχυση του Δασοπυροσβεστικού Σώματος, παρότι το αίτημα ακόμα και του ίδιου του Υπουργείου ΓΑΑΠ, εξ όσον γνωρίζουμε, ήταν για 176 θέσεις για κάλυψη των υπαρχουσών αναγκών της πυροπροστασίας (πυροφύλακες κλπ). Επιπλέον, αυτό που δεν αναφέρεται στην ανακοίνωση είναι ότι, οι πρόσθετες θέσεις ωρομισθίων, δημιουργούν την ανάγκη για πρόσθετες θέσεις δασικών υπαλλήλων, οι οποίοι θα έχουν την ευθύνη της εκπαίδευσης, της οργάνωσης, της καθοδήγησης και ελέγχου αυτού του προσωπικού. Ειδικότερα, επειδή ένα μέρος αυτών των 112 θέσεων φαίνεται να αφορά στη δημιουργία των Ειδικών Ομάδων Δασοπυροσβεστών Ταχείας Επέμβασης, όπως προβλέπεται στην έκθεση της Ειδικής Επιτροπής των εμπειρογνωμόνων που συστάθηκε μετά τις πυρκαγιές του 2016, τότε η ανάγκη πρόσθετου δασικού υπαλληλικού προσωπικού, πέραν των 27 αιτούμενων, είναι εκ των ων ουκ άνευ.
Στην ανακοίνωση αναφέρεται επίσης ότι, Επιπρόσθετα (προς τις 112 θέσεις ωρομισθίων) για τις ανάγκες της πυροπροστασίας των δασών δημιουργούνται 98 πρόσθετες θέσεις Δασικού Εργάτη Α’/Δασοπυροσβέστη / Πυροφύλακα και άλλες 14 πρόσθετες θέσεις….. Αντιλαμβανόμαστε ότι πρόκειται περί λάθους και εκ παραδρομής επανάληψη, καθότι αυτές οι 98 συν 14 θέσεις, είναι οι ίδιες με τις 112 που αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο. Δεν θέλουμε να πιστεύουμε ότι αυτή η επανάληψη έγινε σκόπιμα, παρότι χρησιμοποιείται, δύο φορές μάλιστα, η λέξη «επιπρόσθετα» / «πρόσθετες».
Η παρουσία των 37 συναδέλφων αποφοίτων του Δασικού Κολεγίου που υπηρετούν ως Δασικοί Λειτουργοί Εργοδοτούμενοι Ορισμένου Χρόνου (ΕΟΧ) (όλοι με 6 - 14 συνεχή χρόνια υπηρεσίας) δεν είναι αρκετή για να καλύψει το κενό που έχει δημιουργήσει η παρατεταμένη καθυστέρηση στην επίλυση του προβλήματος της υποστελέχωσης και η κατάργηση των 27 θέσεων. Από τις 172 θέσεις Δασικού Λειτουργού που έχουν απομείνει στο Προϋπολογισμό του Τμήματος Δασών, είναι πληρωμένες μόνο οι 118, εκ των οποίων οι 2 είναι σε απόσπαση, και μαζί με τους 37 ΕΟΧ, οι υπηρετούντες φτάνουν τους 153. Συγκρίνοντας αυτό τον αριθμό με τις 172 προβλεπόμενες θέσεις του σημερινού Προϋπολογισμού, αλλά και τις 195 θέσεις του προϋπολογισμού του 2011 (πριν την κατάργηση), οι αριθμοί είναι συντριπτικοί. Εάν κάποιος προσθέσει και τις κενές θέσεις στις ψηλότερες βαθμίδες της πυραμίδας των Δασικών Λειτουργών, αλλά και εκείνες στην πυραμίδα των Συντηρητών Δασών, το κενό που καλείται να καλύψει το υφιστάμενο προσωπικό είναι τεράστιο.
Έχουμε κατ’ επανάληψη εξηγήσει τόσο γραπτώς όσο και στις κατ’ ιδίαν συναντήσεις ότι, η επίκληση των αριθμών πρέπει να γίνεται συνδυαστικά με τις αρμοδιότητες που έχουν ανατεθεί στο Τμήμα Δασών την τελευταία δεκαετία. Δεν μπορεί να παραγνωρίζουμε, σκόπιμα ή μη, την τεράστια επέκταση/ διεύρυνση του τομέα ευθύνης και των αρμοδιοτήτων του Τμήματος (χωρικά και θεματικά), και την ίδια στιγμή να επικαλούμαστε αριθμούς που έχουν ήδη συρρικνωθεί με απαράδεκτο, αντιεπιστημονικό και αυθαίρετο τρόπο (τρόπος κατάργησης των 27 θέσεων το 2012-2015).
Έχουμε σημειώσει με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις υποδείξεις του Υπουργείου Οικονομικών για τις σύγχρονες μεθόδους αντιμετώπισης του κινδύνου πυρκαγιών. Θα ήταν εξαιρετικά σημαντικό να γνωρίζουμε περισσότερες λεπτομέρειες αναφορικά με αυτές τις εισηγήσεις, όπως μεταξύ άλλων για τα συστήματα μέτρησης ανέμων, τα κινητά κέντρα ελέγχου/συντονισμού, ακόμα και για τις κατάλληλες … κάνουλες(!). Θα ήταν πολύ χρήσιμο, οι τεχνοκράτες του Υπουργείου Οικονομικών να υποδείξουν στους επιστημονικά καταρτισμένους τεχνοκράτες και ειδικούς του Υπουργείου ΓΑΑΠ και του ΤΔ ακριβώς ποια συστήματα και ποια μέσα κρίνουν καταλληλότερα για να φέρνουμε σε πέρας αποδοτικότερα την αποστολή μας. Αυτό προφανώς σημαίνει ότι, το κομμάτι που αφορά στην παραχώρηση των απαιτούμενων πιστώσεων, που αφορά αποκλειστικά το Υπουργείο Οικονομικών, δεν αποτελεί πλέον εμπόδιο.
Τέλος, θέλουμε να σχολιάσουμε τη θέση του Υπουργείου Οικονομικών ότι, ο Κλάδος Υπαλλήλων του Τμήματος Δασών εκμεταλλεύεται τον ευαίσθητο τομέα εργασίας του, ώστε να προβάλει τα αιτήματα του, δίνοντας εσφαλμένες εντυπώσεις, οι οποίες δεν συνάδουν με την προσπάθεια της κυβέρνησης για ενίσχυση του ΤΔ. Και μόνο που γίνεται αυτή η αναφορά, φαίνεται ότι κάποιοι δεν έχουν διαβάσει και δεν έχουν μελετήσει τα δεκάδες διαβήματα του Κλάδου, εδώ και έξι χρόνια. Έχουμε στείλει πάμπολλες επιστολές, τόσο στο Υπουργείο Οικονομικών όσο και στο Υπουργείο ΓΑΑΠ, χωρίς καμιά ουσιαστική ανταπόκριση, παρά τις προειδοποιήσεις μας.
Φτάσαμε στο σημείο να στέλνουμε επιστολές στον ίδιο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ζητώντας την προσωπική του παρέμβαση, σε μια προσπάθεια να ξεπεράσουμε την αδιαφορία και τις επιφανειακές προσεγγίσεις κάποιων και να αποφύγουμε τη λήψη δυναμικών μέτρων προς επίλυση του θέματος.
Σκόπιμα αποφύγαμε να κάνουμε δημόσιες παρεμβάσεις όταν όλη η κοινωνία συζητούσε τα όποια κενά, μετά την τεράστια πυρκαγιά του Αρακαπά και περιοριστήκαμε και πάλι σε γραπτά διαβήματα.
Αντισταθήκαμε στις επίμονες πιέσεις των μέσων ενημέρωσης και άλλων να προβάλουμε δημόσια τα αιτήματα μας, δίνοντας την ευκαιρία στο κράτος να επιλύσει νηφάλια και ουσιαστικά το πρόβλημα, μακριά από τις όποιες σκοπιμότητες.
Αντέξαμε για ακόμα ένα καλοκαίρι –το τέταρτο στη σειρά- μια απαράδεκτη και άκρως επικίνδυνη κατάσταση, με απάνθρωπα προγράμματα και εξοντωτικά ωράρια των 60 και 70 ωρών εβδομαδιαίως.
Εάν θέλαμε να εκμεταλλευτούμε τον ευαίσθητο τομέα εργασίας μας, δεν θα κατεβαίναμε σε κινητοποίηση μέσα στον Δεκέμβριο, αλλά μέσα στον καλοκαίρι και όταν το θέμα ήταν ψηλά στην ατζέντα της ενημέρωσης και της κοινωνίας.
Οπότε, είναι αχρείαστη, απαράδεκτη, αλλά κυρίως άκρως προσβλητική αυτή η τοποθέτηση. Αυτό που περιμέναμε από το Υπουργείο Οικονομικών, είναι περισσότερο σεβασμό και εκτίμηση στις θυσίες και τον τρόπο δουλειάς των μελών μας. Τα ωραία λόγια, ο θαυμασμός και η περηφάνια που δηλώνονται κατά καιρούς από τα χείλη των αρμοδίων για το προσωπικό του Τμήματος Δασών, κατά και αμέσως μετά τις πυρκαγιές, έχουν αποδειχθεί στην πράξη κούφια λόγια, μέσα και από αυτές τις προσεγγίσεις και τοποθετήσεις!
Εκτίμησή μας είναι ότι, μάλλον είναι άλλοι που εκμεταλλεύονται τη θέση τους για να διαβάλλουν συνειδήσεις και προσφορά, μέσα από παραπληροφόρηση και επικοινωνιακή διαχείριση ενός υπαρκτού και ουσιαστικού προβλήματος. Ας κρίνει και ας τοποθετηθεί επιτέλους και η κοινωνία!
Από το Διοικητικό Συμβούλιο
Λευκωσία, 11 Δεκεμβρίου 2021