Από το 1994 κατόπιν πρωτοβουλίας της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Ψυχικής Υγείας και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας η 10η 0κτωβρίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας με σκοπό την ευαισθητοποίηση του κοινού για τα ψυχικά νοσήματα.
Η φετινή εκστρατεία για την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας έχοντας ως θέμα «Ψυχική υγεία για όλους – Μεγαλύτερες επενδύσεις – Περισσότερη προσβασιμότητα» («Mental Health for All – Greater Investment – Greater Access»), επικεντρώνεται στο χάσμα ανάμεσα στη ζήτηση και στην πρόσφορα υπηρεσιών ψυχικής υγείας το οποίο παραμένει αγεφύρωτο. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Ψυχικής Υγείας καλεί όλα τα κράτη να επενδύσουν στον τομέα της ψυχικής υγείας και να φροντίσουν ώστε όλοι οι πολίτες ανεξαιρέτως να έχουν αδιάλειπτη πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας.
Η πανδημία του κορωνοϊού κατέδειξε την ανάγκη ύπαρξης ισχυρών δομών στον τομέα της ψυχικής υγείας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είχε προειδοποιήσει για επικείμενη παγκόσμια κρίση ψυχικής υγείας εξαιτίας του κορωνοϊού και πιο συγκεκριμένα η Διευθύντρια του Τμήματος Ψυχικής Υγείας και Χρήσης Ουσιών του Οργανισμού, κα Ντέμπορα Κέστελ, είχε δηλώσει τον Μάιο του 2020: «Η απομόνωση, ο φόβος, η αβεβαιότητα, η οικονομική αναστάτωση, που σχετίζονται με την πανδημία, προκαλούν ψυχολογική αναστάτωση». Με την εξάπλωση του COVID–19 και την επιβολή μέτρων προστασίας ενάντια στην εξάπλωση του ιού, πολίτες όλου του κόσμου κλήθηκαν να προσαρμοστούν σε πρωτοφανείς και πρωτόγνωρες γι’ αυτούς συνθήκες και να εφαρμόσουν τα λεγόμενα μέτρα «κοινωνικής αποστασιοποίησης». Αλυσιδωτά η κατάσταση αυτή προκάλεσε μια σειρά από έντονα και δυσάρεστα συναισθήματα και αντιδράσεις όπως φόβος, αϋπνίες, άγχος, κατάθλιψη.
Δυστυχώς αποτελεί γεγονός ότι στην Κύπρο απαιτείται πολλή προσπάθεια ακόμη όσον αφορά στην ψυχική υγεία και το τι επενδύουμε ως χώρα στον τομέα αυτό. Τούτο έρχεται να επιβεβαιώσει και έρευνα της Στατιστικής Υπηρεσίας της ΕΕ (Eurostat) για το 2018, σύμφωνα με την οποία η Κύπρος βρίσκεται στην προτελευταία θέση ανάμεσα στα 28 Κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά στην αναλογία των διαθέσιμων νοσοκομειακών κλινών για παροχή ψυχιατρικής φροντίδας ανά 100,000 κατοίκους.
Η πραγματικότητα όμως είναι πολύ χειρότερη απ’ ότι παρουσιάζεται στους πίνακες της Eurostat, αν αναλογιστεί κάνεις τις τριτοκοσμικές συνθήκες διαβίωσης των ψυχικά ασθενών στο μόνο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο που υπάρχει στην Κύπρο, το Νοσοκομείο Αθαλάσσας. Ορισμένα ενδεικτικά προβλήματα που αντιμετωπίζει το Νοσοκομείο Αθαλάσσας είναι:
- πεπαλαιωμένες, ετοιμόρροπες κτηριακές εγκαταστάσεις,
- σαρδελοποίηση ασθενών, αφού σε θαλάμους των 17 κλινών νοσηλεύονται 25 άτομα,
- απουσία σημαντικών ψυχοτρόπων φαρμάκων,
- απουσία Παθολόγου,
- απουσία Κοινωνικού Λειτουργού
- και αλλά πολλά που αναλύσαμε, αναφέραμε, δημοσιεύσαμε ουκ ολίγες φορές τόσο με επιστολές μας προς τα αρμόδια Υπουργεία όσο και με δηλώσεις μας στα ΜΜΕ.
Οι ψυχικά ασθενείς χρειάζονται κάθε μέρα τη στήριξή μας και όχι μόνο τη 10η Οκτωβρίου, που ο καθένας μας λόγω της ημέρας θα ευαισθητοποιηθεί και θα τους δείξει την αγάπη και την αλληλεγγύη του. Η Ψυχική Υγεία αφορά και θα έπρεπε να αφορά Όλους Μας. Οφείλουμε ως πολιτεία, ως πολίτες να ενημερωθούμε, να ακούσουμε τα άτομα αυτά και να δράσουμε. Τέρμα στην προκατάληψη. Τέρμα στην αδράνεια. Τέρμα στις ψεύτικες υποσχέσεις και στα ωραία λόγια, που δεν υλοποιούνται ποτέ. Ζητάμε μόνο τα αυτονόητα: Παροχή Ισότιμης – Ποιοτικής Φροντίδας στους Ψυχικά Ασθενείς.
13 Οκτωβρίου 2020
Διοικητικό Συμβούλιο
Κλάδου Νοσηλευτικού Προσωπικού
Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας