Η Πρόεδρος του Διοικητικού Δικαστηρίου κα. Μ. Καλλιγέρου με απόφασή της ημερομηνίας 27 Νοεμβρίου 2018 στις συνεκδικαζόμενες υποθέσεις ΑΥΓΟΥΣΤΗ κ.ά. 898/2013 κ.ά. αποφάνθηκε ότι οι πρόνοιες του άρθρου 3 του περί της Μείωσης των Απολαβών και των Συντάξεων των Αξιωματούχων, Εργοδοτουμένων και Συνταξιούχων της Κρατικής Υπηρεσίας και του Ευρύτερου Δημόσιου Τομέα Νόμου του 2012 (Νόμος 168(Ι)/2012, όπως τροποποιήθηκε) στο μέτρο που περιορίζει το αποκρυσταλλωμένο δικαίωμα στη σύνταξη των αιτητών κατά παράβαση των προνοιών του άρθρου 23 του Συντάγματος είναι αντισυνταγματικό. Και όπως ρητά αναφέρει «επ' αυτού βασίστηκαν οι επίδικες διοικητικές πράξεις και ως εκ τούτου οδηγούνται για τον λόγο αυτό σε ακυρότητα».
Η Πρόεδρος του Διοικητικού Δικαστηρίου, πριν από την εξέταση των λόγων ακυρώσεως, εξέτασε τις προδικαστικές ενστάσεις που προέβαλαν οι καθ’ ων η αίτηση και με αναφορά στο σύγγραμμα του καθηγητή Δαγτόγλου, «Γενικό Διοικητικό Δίκαιο», 7η Αναθεωρημένη Έκδοση, σελ 21-22 και στην απόφαση Κουσελίνης και Άλλοι v. Κεντρικής Τράπεζας, συνεκδικαζόμενες υποθέσεις αρ. 1551-1571/2011, τις απέρριψε κρίνοντας όλες τις προσφυγές παραδεκτές ως προσβάλλουσες εκτελεστές διοικητικές πράξεις.
Στην απόφασή της η Πρόεδρος του Διοικητικού Δικαστηρίου, μεταξύ άλλων, τόνισε και τα ακόλουθα:
(α) Διαπιστώνω κατά πρώτον ότι ούτε η Αιτιολογική Έκθεση ούτε το Προοίμιο του Νόμου αποκαλύπτουν κάποιον από τους επιτρεπτούς στο άρθρο 23.3 του Συντάγματος περιορισμούς του δικαιώματος της ιδιοκτησίας. Σύμφωνα με το προοίμιο του Νόμου, κρίθηκε αναγκαία η αποκοπή μεταξύ άλλων των συντάξεων των αιτητών, για να περιοριστούν οι δαπάνες του δημόσιου τομέα «προς απoφυyή περαιτέρω επιδείνωσης της δημοσιονομικής κατάστασης».
(β) Δεν έχω αμφιβολία ότι ο σκοπός της αποφυγής της περαιτέρω επιδείνωσης της δημοσιονομικής κατάστασης του κράτους αποτελεί σκοπό δημόσιας ωφέλειας και ή δημοσίου συμφέροντος. Για ένα τέτοιο σκοπό επιτρέπεται περιορισμός στο δικαίωμα της περιουσίας, στο Άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ, όπως έχει αποφασιστεί από το ΕΔΔΑ (Κουφάκη κατά Ελλάδος, προσφυγές 57665/12 και 57657/12, ημερομηνίας 31/8/2012).
Εφόσον όμως το δικαίωμα στην σύνταξη, που αποκρυσταλλώθηκε λόγω συμπλήρωσης υπηρεσίας σε συντάξιμη θέση, αποτελεί σύμφωνα με τη δεσμευτική νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, απόφαση Κουτσελivη περιουσία ενταγμένη στην προστασία όχι μόνο του Άρθρου 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ, αλλά και του άρθρου 23 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, στο δικαίωμα αυτό θα παραχωρηθεί η υψηλότερη προστασία του άρθρου 23 του Συντάγματος.
Εφόσον όμως το δικαίωμα στην σύνταξη, που αποκρυσταλλώθηκε λόγω συμπλήρωσης υπηρεσίας σε συντάξιμη θέση, αποτελεί σύμφωνα με τη δεσμευτική νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, απόφαση Κουτσελivη περιουσία ενταγμένη στην προστασία όχι μόνο του Άρθρου 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ, αλλά και του άρθρου 23 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, στο δικαίωμα αυτό θα παραχωρηθεί η υψηλότερη προστασία του άρθρου 23 του Συντάγματος.
(γ) Όπως αναφέρεται στις δύο αποφάσεις της Πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου Χαραλάμπους και Κουτσελivη (ανωτέρω) το άρθρο 23 του Συντάγματος παρέχει μεγαλύτερη προστασία στο δικαίωμα της περιουσίας, αφού στους λόγους για τους οποίους δυνατόν να επιτραπούν περιορισμοί δεν είναι οι γενικοί λόγοι δημοσίου συμφέροντος ή δημόσιας ωφέλειας, τόσο μάλιστα γενικοί στους οποίους να μπορούσαν εκάστοτε να εντάσσονται κατ' ερμηνεία ειδικότεροι λόγοι, όπως η εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών, η περιστολή των κρατικών δαπανών, η διάσωση της οικονομίας και άλλοι.
Όπως όμως αναλύεται εκτενώς στην απόφαση της Πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κουτσελivη (ανωτέρω), στο άρθρο 23.3 δεν περιλαμβάνονται στους επιτρεπτούς περιορισμούς ούτε οι δημοσιονομικοί λόγοι ούτε λόγοι εξυγίανσης των δημόσιων οικονομικών, ούτε λόγοι εξορθολογισμού των συντάξεων, αλλά ούτε και οι γενικοί λόγοι του δημοσίου συμφέροντος ή της δημόσιας ωφέλειας δεν προβλέπονται ως λόγοι που επιτρέπουν τους περιορισμούς στο δικαίωμα της ιδιοκτησίας. Οι περιορισμοί στο δικαίωμα της ιδιοκτησίας δυνάμει του άρθρου 23.3 του Συντάγματος που είναι οι μόνοι περιορισμοί που επιτρέπει το Σύνταγμα (άρθρο 23.2 του Συντάγματος) είναι επιτρεπτοί μόνον προς το συμφέρον (α) της δημοσίας ασφαλείας (β) της δημοσίας υγείας (γ) των δημοσίων ηθών (δ) της πολεοδομίας και (ε) της αναπτύξεως και χρησιμοποιήσεως της ιδιοκτησίας προς προαγωγή της δημοσίας ωφελείας ή προς προστασία των δικαιωμάτων τρίτων.
(